درباره دريچه تخليه آب
چكيده
دريچه‌هاي تخليه آب (دريچه‌هاي زهكش) از اجزاي حياتي سيستم‌هاي مديريت آب در ساختمان‌ها، فضاهاي شهري و صنعتي محسوب مي‌شوند. اين مقاله به بررسي انواع دريچه‌هاي تخليه آب، جنس‌هاي رايج، استانداردهاي نصب و كاربردهاي آن‌ها مي‌پردازد. همچنين، نكات فني انتخاب و نگهداري اين دريچه‌ها مورد بحث قرار مي‌گيرد.
---
۱. معرفي دريچه تخليه آب
دريچه تخليه آب (Floor Drain/Waste Drain) يك سازه‌ي مشبك يا صفحه‌اي است كه براي جمع‌آوري و هدايت آب‌هاي سطحي به سيستم فاضلاب طراحي شده است. اين دريچه‌ها در مكان‌هاي مختلفي مانند:
- حمام، سرويس بهداشتي و آشپزخانه
- حياط، پاركينگ و تراس
- استخرها و سونا
- كارخانه‌ها و انبارهاي صنعتي
مورد استفاده قرار مي‌گيرند.
---
۲. انواع دريچه تخليه آب بر اساس طراحي و كاربرد
۲-۱. دريچه‌هاي تخت (Flat Drain)
- مناسب براي كف‌هاي صاف مانند حمام و آشپزخانه
- جنس رايج: استيل ضدزنگ، PVC و برنج
- مزيت: ظاهر زيبا و ايمني بيشتر (عدم ايجاد برآمدگي)
۲-۲. دريچه‌هاي مشبك (Grated Drain)
- داراي سوراخ‌ها يا شيارهاي بزرگ براي عبور آب
- جنس رايج: چدن، فولاد گالوانيزه و پليمرهاي مقاوم
- كاربرد: پاركينگ، حياط و فضاهاي صنعتي
۲-۳. دريچه‌هاي سيفوني (Trap Drain)
- مجهز به سيفون (آب‌بند) براي جلوگيري از بازگشت بو
- مناسب براي توالت، دستشويي و آشپزخانه
- جنس رايج: پليپروپيلن (PP) و ABS
۲-۴. دريچه‌هاي خطي (Linear Drain)
- طراحي مستطيلي و باريك براي دكوراسيون مدرن
- كاربرد در دوش‌هاي شيشه‌اي و فضاهاي لوكس
- جنس رايج: استيل ضدزنگ و سراميك
---
۳. جنس‌هاي رايج دريچه‌هاي تخليه آب
| جنس | مزايا | معايب | كاربرد اصلي |
|------------------|-----------------------------|--------------------------|-----------------------|
| PVC | سبك، ارزان، مقاوم در برابر خوردگي | تحمل بار كم | حمام و آشپزخانه |
| استيل ضدزنگ | مقاومت بالا، زيبايي | قيمت بالا | بيمارستان‌ها و هتل‌ها |
| چدن | استحكام بسيار بالا | سنگين و احتمال زنگ‌زدگي | فضاهاي صنعتي |
| پليپروپيلن | مقاومت شيميايي عالي | عدم تحمل دماي بسيار بالا | آزمايشگاه‌ها |
---
۴. استانداردهاي نصب و اجرا
- شيب مناسب كف: حداقل ۲% شيب به سمت دريچه براي تخليه مؤثر آب
- نصب آب‌بند (سيفون): جلوگيري از نفوذ بوهاي فاضلاب
- رعايت فاصله از ديوار: حداقل ۵ سانتي‌متر براي جلوگيري از نشت آب
- استانداردهاي بين‌المللي:
- ISO 9001 (كنترل كيفيت)
- EN 1253 (دريچه‌هاي زهكش ساختماني)
- ASTM C443 (اتصالات بتني)
---
۵. نكات مهم در انتخاب دريچه تخليه آب
1. محل نصب (فضاي داخلي يا خارجي؟)
2. ميزان بارگذاري (آيا عبور وسايل نقليه سنگين دارد؟)
3. مقاومت شيميايي (در معرض مواد اسيدي يا قليايي است؟)
4. ميزان آب عبوري (آيا نياز به دريچه با دبي بالا داريد؟)
5. ملاحظات زيبايي (آيا طراحي مدرن يا ساده مدنظر است؟)
---
۶. نگهداري و تميز كردن دريچه‌هاي تخليه آب
- ماهانه با آب داغ و مواد شوينده ملايم شست‌وشو شود.
- از ريختن روغن و ضايعات جامد به داخل دريچه خودداري شود.
- در صورت گرفتگي، از مايع بازكننده لوله يا مكنده‌هاي حرفه‌اي استفاده شود.
- در فضاهاي صنعتي، فيلترهاي اضافه براي جلوگيري از ورود آشغال نصب شود.
---
۷. نتيجه‌گيري و پيشنهادات نهايي
دريچه‌هاي تخليه آب يا كفشور آرين گاتر نقش اساسي در مديريت آب‌هاي سطحي و جلوگيري از رطوبت‌زدگي دارند. انتخاب نوع مناسب بستگي به محل نصب، ميزان بارگذاري و بودجه دارد.
پيشنهادات:
✅ براي خانه‌ها: دريچه‌هاي PVC يا استيل با سيفون
✅ براي فضاهاي صنعتي: دريچه‌هاي چدني با پوشش اپوكسي
✅ براي طراحي مدرن: دريچه‌هاي خطي استيل ضدزنگ
با نصب صحيح و نگهداري منظم، عمر مفيد اين دريچه‌ها به ۲۰ سال يا بيشتر مي‌رسد. در صورت نياز به مشاوره فني، توصيه مي‌شود با متخصصان لوله‌كشي و ساختمان مشورت شود.
---
منابع:
- استاندارد EN 1253 (دريچه‌هاي زهكش)
- راهنماي نصب شركت‌هاي توليدكننده
- تجربيات عملي مهندسين تأسيسات ساختمان
برچسب: ،